سهم چیست؟ سیر تا پیاز سهامداری
قصد داریم در این مطلب، هر آنچه از مفاهیم “سهم”، “ورقه سهام” و “سهامدار” در چنته داریم را برای شما رو کنیم؛ لذا اگر تمایل به دریافت اطلاعاتی در مورد خرید و فروش سهم و تحلیل آن دارید بهتر است تا پایان این مطلب همراه ما باشید.
سهم و سهام دقیقا چیست؟
بگذارید مفهوم سهم و سهام را با یک مثال توضیح دهیم، تمام فرزندان از خانه پدری خود سهم یکسانی دارند که زمان تقسیم این میراث هرکدام به سهم و محدودهی خود تملک پیدا میکنند اما این به این معنا نیست که آنها به اعتبار سهام خود که بخشی از یک خانه است میتوانند در قسمت تحت تصرف خود به تنهایی ساخت و ساز به راه بیندازند یا برای خرید و فروش قسمت خانه به تنهایی تصمیم گیرنده باشند.
اگر خانهی پدری را یک شرکت سهامی در نظر بگیریم و سهام آن را به مقدار مساوی تقسیم کنیم هر بخش از آن یک سهم است، دارندگان این بخشها هم سهامداران شرکت هستند. سهامدار نمیتواند به اعتبار سهام خود در صدد تغییری اساسی در شرکت بربیاید اما به میزان سهامی که در شرکت دارد دارای حق و حقوقی از آن شرکت و سود و زیانش است.
ورقه سهام به چه معناست؟
ورقه ی سهم نشاندهنده میزان شراکت شما با شرکت است و در واقع سندی است بر سهامدار بودن شما؛ بر روی این ورقه میزان سهامدار بودن شما در شرکت به ثبت رسیده است. این اوراق بهادار قابل معامله هستند و بر اساس ماده ۲۶ لایحه اصلاحی قانون تجارت این ورقه باید شامل اطلاعات ذیل باشد:
- – نام شرکت و شماره ثبت آن در دفتر ثبت شرکتها.
- – مبلغ سرمایه ثبت شده و مقدار پرداخت شده آن.
- – تعیین نوع سهم.
- – مبلغ اسمی سهم و مقدار پرداخت شده آن به حروف و با اعداد.
- – تعداد سهامی که هر ورقه نماینده آن است.
اینکه ورقه سهام چه ظاهری داشته باشد حائز اهمیت است. در ماده ۲۵ لایحه اصلاحی قانون تجارت، اوصاف الزامی یک ورقه سهام آورده شده است: اوراق باید متحدالشکل و چاپی و دارای شماره ترتیب بوده و به امضای لااقل دو نفر که بهموجب مقررات اساسنامه تعیین میشوند برسد.
اصلا چرا سهم و سهام به وجود آمد؟
این تصمیم شرکتها بود!هر شرکت سهامی به فراخور احتیاجات مالی خود و به منظور تامین مالی، شرکت خود را سهمبندی میکند و در ازای پولی که از سهامدار به شرکت تزریق میشود سهمی از آن به سهامدار واگذار میشود. شرکتها برای خروج از رکود و اجرای طرحهای توسعهای خود بهمنظور ارتقا، نیاز به سرمایههای مردمی دارند.
علاوه بر تامین مالی از طریق فروش سهام، مزیت دیگری هم وجود دارد و آن معافیت حداقل ده درصدی از مالیات است.
منظور از سرمایه در شرکتهای سهامی چیست؟
سرمایه شرکت در واقع اولین مولفهای است که وجهه شرکت با آن سنجیده میشود. هر چقدر سرمایه اولیه شرکت و تزریق سرمایه در فواصل مختلف بیشتر و پرتکرار تر باشد، شرکت بورسی و سهام آن از ارزش بالاتری برخوردار است. البته همه چیز تزریق سرمایه نیست و مدیران عامل باید بههوش باشند تا چطور از این سرمایه استفاده بهینه شود اما به هر جهت عاملی است که به قول خودمان باعث به چشم آمدن شرکت میشود.
برای هر نوع شرکتی یک سرمایه حداقلی در نظر گرفته شده است. شرکتها اگر بیشتر از این میزان حداقلی دست به سرمایهگذاری بزنند بعد از فرایند ثبت شرکت میتوانند تا میزان حداقلی سرمایهگذاری از سرمایه خود بکاهند اما اگر به همان اندازه حداقلی سرمایهگذاری شود نمیتوان برای برداشتن سرمایه دست به عملی زد.
سرمایه شرکت سهامی خاص
در شرکت سهامی خاص مبلغ سرمایه را سرمایهداران پرداخت میکنند. سرمایه شرکت سهامی خاص در قالب سهام تقسیمبندی میشود. باید بدانیم که تقسیمبندی سرمایه شرکت به هر تعداد سهم امکانپذیر است و از این حیث هیچگونه محدودیتی وجود ندارد. حداقل سرمایه شرکت سهامی خاص یکمیلیون ریال است که در واقع اعتبار شرکت محسوب میشود. این سرمایه میتواند هم بهصورت نقدی و هم غیرنقدی پرداخت شود. در هنگام ثبت شرکت ۳۵ درصد مبلغ یکصد هزار تومان باید نزد بانک واریز شود. و بعد از آن گواهی پرداخت ۳۵ درصدی در هنگام ثبت شرکت سهامی خاص باید به اداره ثبت شرکتها تقدیم شود.
شرکت سهامی عام
در شرکت سهامی عام بخشی از سرمایه از طریق فروش سهام به مردم تأمین میشود در حالیکه در شرکت سهامی خاص فقط سرمایهداران دخالت دارند. حداقل سرمایه اولیه در شرکت سهامی پنج میلیون ریال است. سرمایه میتواند هم بهصورت آورده نقدی و هم غیرنقدی باشد. از این مبلغ باید حداقل ۳۵ درصد در زمان تاسیس شرکت پرداخت شود. بقیه سرمایه بهصورت تعهد بر گردن سهامداران باقی میماند. البته حواستان به این نکته باشد؛ درصورتیکه سرمایه شرکت بهصورت غیر نقدی باشد باید تمام آن در هنگام تأسیس پرداخت شود.
نکتهای که در شرکتهای سهامی وجود دارد “سرمایه احتیاطی” است.هیئت مدیره هر شرکت پنج درصد از سود خالص شرکت را در حساب مخصوصی به نام اندوخته قانونی پس انداز میکند تا اگر شرکت به ضرر رسید و دچار بحران شد بتوانند از این پسانداز در راستای بالا کشیدن شرکت استفاده کنند.
شرکت با مسئولیت محدود
در ایرن ثبت شرکت با مسئولیت محدود طرفدارهای زیادی دارد. در این شرکت، سرمایه شرکت به سهام تقسیم نمیشود. میزان مسئولیت شریکها محدود به سهمالشرکه آنها در شرکت است. بهعبارت دیگر مسئولیت شرکا به سرمایه شرکت محدود میشود.
در قانون تجارت در مورد حداقل سرمایه برای تاسیس شرکت با مسئولیت محدود چیزی ذکر نشده است. سرمایه شرکت در شرکت با مسئولیت محدود هم مانند سرمایه در شرکتهای سهامی عام و خاص میتواند به دو صورت نقدی و غیر نقدی باشد. لازم است سرمایه نقدی در زمان تشکیل شرکت بهصورت کامل پرداخت شود. سرمایه غیر نقدی نیز باید تقویم و تسلیم شود.
سرمایه شرکت تضامنی
در مورد شرکتهای تضامنی هم حداقل مبلغی برای سرمایه شرکت تضامنی در نظر گرفته نشده؛ یعنی این شرکت با هر مبلغ سرمایه میتواند تشکیل شود و محدودیتی وجود ندارد. سرمایه میتواند به دو صورت نقدی و غیر نقدی پرداخت شود. برای تشکیل این شرکت لازم است سرمایه نقدی بهشکل کامل پرداخت و سرمایه غیر نقدی هم تقویم و تسلیم شود.
سرمایه شرکت تعاونی
ما دو نوع شرکت تعاونی داریم: عام و خاص. برای سرمایه شرکت تعاونی عام در بدو تاسیس یکصد میلیون ریال و برای شرکت تعاونی خاص ده میلیون ریال در نظر گرفته شده. این مبلغ هم بهصورت آورده نقدی و هم به شکل غیر نقدی میتواند پرداخت شود. برای ثبت یک شرکت تعاونی باید حداقل یک سوم سرمایه را پرداخت نمایند و چنانچه آورده غیر نقدی هم وجود داشته باشد باید تسلیم و تقویم گردد.
هرآنچه در مورد سرمایه انواع شرکتها میدانستیم در این قسمت در اختیار شما عزیزان قرار دادیم اما به این نکته دقت داشته باشید سرمایههایی که برای تاسیس هر کدام از شرکتها ذکر شد حداقلی بود، یعنی با کمتر از آن، عملیات تاسیس و ثبت شرکت با مشکل مواجه خواهد شد.
به کی بگیم سهامدار؟!
در این قسمت قصد داریم بفهمیم سهامدار کیست و چه حق و حقوقی دارد.به زبان ساده و خودمانیاش سهامدار کسی است که یک مو از خرس به غنیمت دارد! البته اینجا باید بگوییم یک سهم از شرکت سهامی به غنیمت دارد!
سهامدار صاحب کسری از کل شرکت است و در ریسک سود یا زیانهای آتی شرکت شریک است. سهامدار در همه درآمدها و داراییهای شرکت سهیم است، اما سود سهام وی تنها پس از پرداخت سایر بدهیها پرداخت میشود و در صورت منحل شدن فعالیت شرکت نیز سهم او از محل باقیمانده دارایی پرداخت خواهد شد. مسئولیت سهامداران به میزان سهامی که از شرکت در اختیار دارند محدود است.
سهامداران از طریق حق رایهایی که در نشستهای مجمع عمومی شرکت دارند، میتوانند در اداره شرکت مداخله داشته باشند.
رابطه سود و زیان شرکت با سهامداران رابطهای مستقیم است به این معنا که اگر شرکت به موفقیت و سود نزدیک شود سهامداران هم در سرمایه گذاری خود موفق عمل کرده اند اما اگر شرکت متوجه زیان و خسارت شود سهامداران هم دچار شکست میشوند.سهامداران متوفی نگران نباشند! هاپولی در کار نیست!
اگر سهامداری در جریان سرمایهگذاری دار فانی را وداع گفت بازماندگان برای بالا کشیدن سهام آن خدابیامرز دست به کار شوند!آنها میتوانند با مراجعه به شرکت سپردهگذاری مرکزی و ارائه مدارک لازم موضوع را پیگیری کنند. اقدامات لازم که انجام شد امکان فروش یا انتقال سهام آن مرحوم و دریافت سودهای تقسیمی سالهای قبل وی، توسط بازماندگان فراهم خواهد شد!
حق و حقوق یک عدد سهامدار!
سهامدار حق دارد در مورد شرکتی که در آن سرمایهگذاری کرده است اطلاعات موثق دریافت کند. اطلاعات درست شاهکلید تصمیمگیری درست برای سرمایهگذاری در یک شرکت سهامی است. همچنین فرد سرمایهگذار حق دارد دربارهی وضعیت شرکت اظهارنظر و شکایتهای خود را مطرح کند.
حقوق سهامداران دو نوع است: حقوق مالی و غیرمالی
حقوق مالی: سهامدار به واسطه این حقوق، حق سهیم شدن در سود و حق سهیم شدن در داراییهای شرکت را دارد.
حقوق غیرمالی: سهامدار به واسطه این حقوق، حق اطلاع، حق عضویت در شرکت، حق رای و همچنین حق انتقال سهام را دارد.
در پایان بحث “سهامدار کیست؟” باید بگوییم راه ارتباطی بین سهامداران یک شرکت، سایتهایی است که امروزه برای تسهیل این امر ساخته شدهاند.
انواع سهام را بشناسیم
سهام را از ابعاد مختلف میتوانیم تحت بررسی قرار دهیم.
از نظر شکل بر اساس شکل سهام به دو دسته سهام با نام و سهام بینام تقسیم میشود، که تفاوت در نوع مالکیت سهام است.در سهام با نام، باید اسم دارنده سهم در ورقه سهام قید شده باشد یا اینکه در دفتر سهام شرکت ثبت شود. ثبت سهام با نام، روشی است برای مشخص شدن هویت سهامدار برای شرکت.
از نظر حقوقی
بر اساس حقوق دارنده سهام، سهام به دو دسته سهام عادی و ممتاز تقسیم میشود.
سهام عادی
در واقع میشود گفت سهامدار عادی، صاحب کسری از مالکیت شرکت است و در تمام ریسکها و سود و زیانهای موجود در فعالیت اقتصادی شرکت بسته به میزان سهامی که در دست دارد، دخالت دارد.
سهام ممتاز
سهام ممتاز بعضی از ویژگیهای اوراق قرضه و سهام عادی را داراست.دارندگان سهام ممتاز همانطور از اسمشان هم پیداست در مواردی پیشتاز هستند. اگر شرکتی دچار انحلال شود برای پرداخت سهام سهامداران خود به ناچار داراییهای شرکت را به فروش میرساند و اگر شرکت به هردلیلی انحلال پیدا کرد این سهامداران ممتاز هستند که در صف توزیع داراییهای شرکت پیشتازند، یعنی ابتدا سهام آنان تسویه میشود و سپس شرکت به سراغ سهامداران عادی میرود.
البته فعلا در بازار بورس تهران چیزی تحت عنوان سهام ممتاز وجود ندارد.
از نظر ماهیت آورنده
بر اساس ماهیت آورنده، سهام به دو دسته نقدی و غیر نقدی تقسیم میشود.
سهام نقدی
سهامی است که بهای آن به شکل نقدی پرداخت شده است و یا آنکه قسمتی از آن بهصورت نقدی و بخش دیگر تعهد پرداخت شده باشد.
سهام غیر نقدی
به سهامی گفته میشود که قیمت آن به صورت آورده غیر نقدی مانند: ماشین آلات، لوازم اداری، ساختمان، خودرو، مواد اولیه و نظایر آن تامین شده باشد.
سهام ترجیحی
به قسمتی از سهام شرکت که با هدف پیشروی در خصوصیسازی به کارکنان شاغل کنونی در شرکت واگذار می شود سهام ترجیحی میگویند.
سهام انتفاعی
حتی در بازار بورس هم همه چیز پول نیست!اگر شما از لحاظ اطلاعات علمی و فنی انسان پرباری باشید و اندوختههای خودتان را به منظور منفعت شرکت، به شرکت بسپارید میتوانید از منافع حاصل از سهام انتفاعیتان لذت ببرید.
سهام موسس
از نام آن مشخص است: سهام مخصوص موسسها!
سهام جایزه
سهام جایزه نوع دیگری از اوراق بهادار است. در این نوع سهام شرکت به جای آنکه سود سهامدار را با وجه نقد پرداخت کند سهام را به شکل جایزه به سهامدار میدهد و بابت سهام جایزه وجه نقدی از سهامداران دریافت نخواهد کرد.
سهام عدالت
بالاخره این سهام پر سر و صدای رسانهای!سهام عدالت نوعی یارانه است. به سهامی که از طریق فروش تسهیلات قسمتی از سهام شرکتهای دولتی مشخص فراهم میگردد تا کمکی به معیشت و ارتقای شرایط مالی اقشار بیبضاعت جامعه باشد، سهام عدالت میگوییم.
ارزش اسمی سهام یعنی چه؟
ارزش اسمی یا ریالی اوراق بهادار همان قیمتی است که بر روی ورقه سهم چاپ و منتشر میشود و پذیرهنویسی سهام شرکت بر مبنای آن انجام میشود.وقتی صحبت از ارزش اسمی به میان میآید ممکن است عدهای به ارزش اسمی اوراق مشارکت یا قرضه و عدهای دیگر به ارزش اسمی سهام فکر کنند. انگلیسیزبانها برای این دو، واژههای جدا دارند و آنها را از هم تفکیک کردهاند.
در انگلستان برای اشاره به ارزش اسمی اوراق قرضه از کلمه par value و از کلمه face value برای اشاره به ارزش اسمی سهام استفاده میشود. دانستن ارزش اسمی برای اوراق قرضه یا ابزارهای مالی با درآمد ثابت به دلیل تعیین ارزش سررسید و همچنین تعیین ارزش دلاری بهرههای پرداختی مهم است. ارزش اسمی اوراق قرضه در دیگر کشورها معمولاً ۱۰۰۰ یا ۱۰۰ دلار است؛ اما سهام معمولاً ارزش اسمی نداشته یا ارزش اسمی کمی مثلاً ۱ سنت برای هر سهم دارند. ارزش روز اوراق مشارکت یا قرضه در بازار شاید بیشتر یا کمتر از ارزش اسمی آن باشد و به عواملی مانند نرخ عمومی بهره بازار و اعتبار اوراق قرضه وابسته باشد؛ اما از نظر حقوق سهامداران، ارزش اسمی ارتباط کمی با قیمت سهام بازار دارد. در کشور ما ارزش اسمی هر سهم ۱۰۰۰ ریال یا ۱۰۰ تومان است و معمولاً اختلاف زیادی با ارزش بازار سهام دارد.
چرا سرمایهگذاری بر روی سهام؟
قانعکنندهترین دلیل برای سرمایهگذاری در بورس و خرید سهام شرکتها حفظ ارزش سرمایه، آن هم در شرایط پرنوسان بازار ایران است اما گذشته از این اگر میخواهید سرمایهتان را در چرخه اقتصادی به گردش دربیاورید و باعث رونق تولید شوید و کمکی هم به پیشرفت اقتصادی ایران کنید، سرمایهگذاری در بورس بهترین گزینه است.
مزایایی که بورس نسبت به دیگر بازارهای سرمایه دارد:
سرمایهگذاری با هر مبلغی:
اصلا برای شروع فعالیت در بورس احتیاج به سرمایه کلان و پول تپل نیست! حتی با چند صد هزار تومان میتوانید سهام بخرید و سود کنید. حداقل سرمایهای که شما باید بگذارید ۱۰۰ هزار تومان است!
نقدشوندگی بالا:
هر چقدر سرمایهگذاری شما امکان نقدشوندگی بیشتری داشته باشد شما سرمایهگذاری خوبتری را انجام دادهاید. بهتر است سرمایهگذاری به نحوی باشد که به محض تصمیم برای خروج از آن، سرمایه تبدیل به پول نقد بشود. در بورس این امکان فراهم است، طوری که حتی میتوان خرید و فروش سهام را به صورت اینترنتی انجام داد.
حفظ سرمایه در مقابل تورم:
همانطور که در ابتدا هم ذکر شد با سرمایهگذاری در بورس شما از حفظ ارزش پولتان در برابر تورم آسودهخاطر هستید چرا که با خرید سهام شرکتها، چنانچه ارزش داراییهای شرکت افزایش یابد، به قیمت سهام آن نیز افزوده میشود و به این ترتیب به ارزش سهامتان هم اضافه میشود.
تحت نظارت قانونی:
سازمان بورس ناظر بر فعالیتهای بازار بورس است و کسانیکه که در این بازار حاضر میشوند تحت حمایت قانون هستند، بنابراین امکان ندارد از سرمایه افراد، سوءاستفاده یا کلاهبرداری شود.
چطور ضرر نکنیم؟
به نقدشوندگی سهام توجه کنیدپیشتر توضیحاتی در مورد مزایای نقدشوندگی سهام در بورس توضیحاتی دادیم، اما میزان نقد شوندگی همه سهامها یکسان نیست. برای این متضرر نشوید سهامی را بخرید که معاملات زیادی روی آن شکل میگیرد، به سراغ شرکتی بروید که در شرایط کنونی کشور توانسته گلیمش را از آب بیرون بکشد! درصد زیادی از سودآوری سهام شما به این بستگی دارد که چه سهامی از چه شرکتی خریداری کنید.
گلچین کنید.
هرچه در انتخاب شرکتها باهوشتر باشید و سنجیدهتر سهام بخرید امکان زیان کردن شما در سرمایهگذاری کاهش میابد.
حال منظور از باهوش و سنجیده عمل کردن چیست؟
همان مثال معروف: همه تخممرغها را در یک سبد نذارید.
همه سرمایه خودتان را در یک شرکت نریزید.
در بازار بورس شما این امکان را دارید تا سهام شرکتهای مختلفی را بخرید، همه شرکتها همزمان با هم رشد و ریزش نمیکنند، بنابراین با این کار اگر بخشی از سهامتان در یک شرکت دچار ریزش شد بخشی دیگر از سهامتان در شرکتی دیگر ممکن است رشد داشته باشد به این شکل تمام سرمایه شما درگیر زیان نخواهد شد، پس گلچینی از شرکتهای خوب را در سبد سهامتان داشته باشید.
درثانی بهتر است در سبد سهامتان، هم سهام کوتاه مدت داشته باشید و هم میانمدت و بلندمدت.
آگاهی، آگاهی، آگاهی
نمیشود بدون تحلیل و آگاهی صرف چند خرید و فروش بدون استراتژی توقع سود داشته باشید.
با توجه به اینکه بورس سودآورترین بازار سرمایه در ایران است تعداد کسانیکه در این بازار فعالیت دارند روز به روز بیشتر میشود، شما بدون آگاهی از استراتژیهای این بازار از رقبا عقب میافتد.
از مشاوران و تحلیلگران اطلاعاتی کسب کنید و هر روز بورس را رصد کنید.
هرگز عاشق سهامتان نشوید
به محض اینکه سهامتان شروع به افت کرد آستینها را برای فروش آن بالا بزنید. تعلل نکنید، به خودتان برای بهبود آینده سهامتان دلداری ندهید. آینده سهام شرکتها مبهم و نامعلوم است.
صبر کنید تا سهامتان روند صعودی خود را طی کند سپس به محض اینکه ریزش شروع شد به فکر فروش باشید، اگر سهام به طور متوالی روند نزولی بگیرد تقاضا کنندگانش هم در بازار سرمایه کاهش پیدا میکنند.
همه رو یهو تو بورس نریز!
همیشه ۲۰ تا ۳۰ درصد از مبلغ کلی که تصمیم دارید وارد بورس کنید را به شکل نقد نزد خودتان نگه دارید تا وقتی سهام سودآوری به شما نزدیک شد بتوانید صیدش کنید. در این صورت شما دلهره نقدینگی سهامتان را نخواهید داشت.
دو تا میانبر از من به تو یادگاری!
اول:حواستان به سهامی که روند نزولیاش تمام شده است باشد؛ معمولا آن سهامها بعد از ریزش بهطور ناگهانی صعود میکنند و شما اگر در ابتدای روند صعودی، سهامتان را بخرید میتوانید در صعود خوب و ناگهانی آن سهام شریک شوید.
دوم:پلکانی بخرید. تکنیک خرید پلکانی یعنی یه سهام را زمانی که متضرر شده است مرحله به مرحله بخرید.
این شیوه خرید مناسب مواقعی است که کف قیمت سهام برایتان واضح نیست و نمیتوان گفت که سهم کاهش قیمت خواهد داشت یا افزایش قیمت.
در این تکنیک معاملاتی به شما گفته میشود اگر سهمی را خریداری کردید که پس از خرید شما دچار ریزش شد، در قیمتهای پایینتر بازهم اگر شرایط تان از لحاظ نقدینگی مطلوب بود، خوب است مقادیر دیگری از این سهم را خریداری کنید.
در رابطه با تکنیک خرید پلکانی این چهار نکته را بدانید:
۱- این امکان هست که بعد از اولین خرید شما در همان مرحله اول، ارزش سهامتان رشد کند. در این صورت دیگر نمیتوانید شیوه خرید پلهای را برای این سهم بهکار ببرید و متضرر میشوید. اما به طور کلی تکنیک خرید پلهای سهام یکی از روشهایی است که احتمال سودآوری بیشتری نسبت به سایر روشها دارد.
۲- در تکنیک خرید پلهای سهام، محدودیتی برای پلههای خرید وجود ندارد و شما میتوانید حتی در طی یک روز به دفعات یک سهم را بخرید. این دیگر به میزان نقدینگی شما برای خرید سهم بستگی دارد. هر چه شما نقدینگی بیشتری را به بازار بورس تزریق کرده باشید، خرید بیشتری هم از یک سهم در یک یا چند پله خواهید داشت.
۳- نکته با اهمیت این است که هر چه شما بتوانید در شرایط ریزش سهم، در پلههای آخر خرید بیشتری داشته باشید سودآوری شما هم بیشتر خواهد شد.
۴- هم در خرید و هم در فروش سهام میتوان از این تکنیک استفاده کرد. فروش پلکانی سهام یعنی سهامتان را در چند مرحله به فروش برسانید. چنانچه سهمی را در کف قیمت خریداری نمایید احتمال فروش آن در اوج قیمت برایتان وجود دارد.
تکنیک پلکانی در بورس مصداقی است برای ضربالمثل گهی پشت به زین و گهی زین به پشت.
همچنین به ما میفهماند که در این بازار هرچقدر پول بدهی آش نمیخوری!
در انتها باز هم به اهمیت آگاهی، داشتن اطلاعات درست و تحلیل به موقع تاکید میکنیم چرا که این شاه راه موفقیت در این بازار سرمایه است. افراد مبتدی در این فضا بهتر است از مشاوران و باتجربهترها مشاوره بگیرند همچنین سبدگردانها یک درگاه واسط امن بین سهام و سهامدار است.